چگونه از نیشکر کاغذ درست می کنند؟

با پیشرفت جوامع و تکنولوژی و همچنین اختراع و اکتشافات جدید در قرن بیست و یک و تغییر شکل کاغذ از حالت اولیه خود (پاپیروس) به کاغذ امروزی (تحریر) باید راه حلی مناسب برای تولید کاغذ بجز قطع کردن درختان پیدا میشد. متاسفانه سالانه در سراسر کره زمین درختان بیشماری برای تولید کاغذ قطع می شوند،(90% این درختان سالم و تنومند هستند و توانایی تولید اکسیژن کافی را دارند) اگر بلایای طبیعی مانند سیل ،آتش سوزی و….. را در نظر بگیریم آمار تلفات درختان بی شمار میشود. کارشناسان و فعالان محیط زیست یک جایگزین مناسب برای چوب درختان پیدا کرده اند. این جایگزین مناسب باگاس (تفاله نیشکر) نامیده میشود. در ادامه میخواهیم راجب به پرسش چگونه از نیشکر کاغذ درست می کنند؟ را به دقت پاسخ دهیم پس با تینیک همراه باشید.

مزارع نیشکر

درابتدا کمی آمار و ارقام تلفات درختان چه بر اثر بلایای طبیعی و چه بر اثر تخریب انسانی را با یک دیگر بررسی کنیم تا متوجه شویم که تولید کاغذ با نیشکر چه قدر مفید است و کمک شایانی به حفظ محیط زیست میکند.

بر طبق آمار و ارقام بدست آمده سالانه بیش از 15 میلیون درخت تنومند برای استفاده کاغذ قطع میگردد (چیزی در حدود یک جنگل بزرگ) . این آمار از اینجا بدست می آید که هر شخص به طور متوسط در سال 13 کیلوگرم کاغذ مصرف می کند، برای تولید هر تن کاغذ باید 24 درخت تنومند قطع شود و با اتصال کردن این اعداد و ارقام به یک دیگر متوجه می شویم سالانه بیش از 15 میلیون درخت قطع می گردد.

این اعداد و ارقام بسیار وحشتناک است و آسیب جدی به محیط زیست و اکوسیستم وارد میکند. این اعداد بدون در نظر گرفتن آتش سوزی جنگل ها ، استفاده از چوب درختان برای تهیه وسایل چوبی و…… در نظر گرفته شده است.

در تولید خمیر کاغذ چه از الیاف گیاهی (سلولزی) و چه از چوب درختان 3 نوع خمیر کاغذ به دست می آید. در جدول زیر به صورت تفکیک شده این 3 نوع خمیر کاغذ را بررسی کرده ایم.

در این میان تفاله نیشکر (باگاس)جایگزین مناسبی برای تهیه و تولید کاغذ انتخاب شد.

همانطور که در توضیحات فوق مطرح شد ،باگاس تفاله گیاه نیشکر نامیده میشود، در واقع باگاس باقیمانده فیبری ساقه نیشکر است که شبیه به قطعات ریز و رنگ آن زرد میباشد. باگاس حدوداً ۳۰-۲۰ درصد وزن نیشکر را شامل میشود. باگاس (تفاله نیشکر) باقیمانده فیبری به جای مانده پس از عصاره گیری از شکر که به صورت قطعات ریز تراشه چوب است. این ماده شامل فیبر بالا و نیتروژن میباشد که میزان عناصر تشکیل دهنده آن با توجه گونه های مختلف نیشکر و وابسته به رشد سنی نیشکر، نحوه ی برداشت آن و بالاخره میزان بازیابی و راندمان عصاره گیری در آسیاب ها تفاوت دارد.

تاریخچه کشت نیشکر در ایران :

تاریخچه کشت نیشکر در کشور خودمان ایران به حدود 700 الی 800 سال قبل از میلاد مسیح در شهر خوزستان برمی گردد. کلمه خوزستان در واقع به معنی شکرستان ریشه یابی شده است . آغاز فعالیت برای کشت نیشکر در شهر خوزستان (شکرستان) در سال 1316 الی 1318 شمسی بوده است ولی شروع جنگ جهانی و کارشکنی شرکت نفتی سابق ایران و انگلیس باعث عدم رسیدگی به این فعالیت شد. در سال 1330 برنامه کشت نیشکر در خوزستان پایه گذاری شد و تا امروز ادامه داشته بطوری که در حال حاضر برنامه توسعه نیشکر یکی از بزرگترین طرحهای ملی برای کشورمان ایران است. سطح زیر کشت این محصول در سال 1365 به مقدار 28000 هکتار با متوسط عملکرد 83 تن ساقه در هکتار بوده است.

چرا نیشکر ؟

سوالی که اکثرا برای تمامی فعالان محیط زیست به وجود می آید این است که چرا نیشکر؟ چگونه از نیشکر کاغذ درست می کنند؟

تولید کاغذ با استفاده از باگاس

آیا استفاده از باگاس (تفاله نیشکر) کاغذی با کیفیت تولید می کند؟

سالانه نیشکر های زیادی بر اثر مراقبت نادرست کشاورزان و یا بلایای طبیعی از بین می رود ، از طرفی پس از استفاده نیشکر تفاله این گیاه که در اصطلاح به آن باگاس گفته میشود ، باقی می ماند و در طبیعت رها میشود. پس از آزمایش های متعددی که بر روی باگاس صورت گرفت، کارشناسان متوجه شدند که به سهولت از باگاس خمیر کاغذ درست کنند، این خمیر کاغذ در مقایسه با خمیر کاغذی که با چوب درختان درست میشود، نه تنها بهتر است بلکه از کیفیت بیشتری برخوددار است.

تولید خمیر کاغذ با تفاله نیشکر (باگاس) چه مزایایی دارد؟

1. جلوگیری از آتش زدن محصولات کشاورزی ( آتش زدن محصولات کشاورزی باعث بوجود آمدن آلاینده های زیادی در هوا میشود و میزان مونوکسید کربن را به تدریج افزایش میدهد)
2. ممانعت از تخریب اکوسیستم منطقه
3. قطع بی رویه درختان (سالانه بیش از 15 میلیون درخت برای تهیه و تولید خمیر کاغذ قطع می شود.)
4. آلودگی هوا

استفاده از باگاس نیشکر مزیت های دیگری افزون بر موارد بالا دارد که می توان به این اشاره کرد که نیشکر، فراوانی زیاد، هزینه‌ی کم، دسترسی آسان و قابلیت تجدید و تخریب پذیری دارد.

همچنین محققان کشور ما در تلاش اند به سمت استفاده از الیاف حاصل از منابع لیگنوسلولزی موجود شامل پسماندهای کشاورزی همانند ضایعات نیشکر، کاه گندم و کلش برنج و نیز گیاهان صنعتی نظیر کتان و کنف بروند و نسل جدیدی از کاغذ های سلولزی را تهیه کنند.

استفاده از باگاس برای تولید کاغذ در کشور های دیگر

پس از ویران شدن درختان در سراسر دنیا و از بین رفتن این پوشش جنگلی زیبا ، فعالان محیط زیست در هر کشوری تصمیم گرفتند با این جنگل ستیزی به شدت مبارزه کنند و روش های جایگزین را برای تولید خمیر کاغذ بدست بیاورند.

برای تولید هر تن خمیر کاغذ 4000 کیلوگرم باگاس (تفاله نیشکر) مصرف می شود. با توجه به اینکه هنوز سطح آگاهی مردم راجب به تولید کاغذ با استفاده از باگاس بالا نرفته، متاسفانه سالانه حجم باگاس زیادی سوزانده میشود.

ضایعات کشاورزی گیاه نیشکر

تاریخچه تولید خمیر کاغذ از ضایعات کشاورزی

تا قبل از جنگ جهانی دوم هنوز سطح دانش و آگاهی جوامع برای تولید کاغذ به روش نوین بالا نرفته بود ولی پس از آن به تدریج در کشور های پیشرفته ایده هایی برای تولید کاغذ بدون استفاده از چوب درختان مطرح شد.

شرکت تین تجارت نیک پس از آزمایش های فراوان در زمینه محیط زیست توانسته کاغذی دوس دار محیط زیست با استفاده از الیاف نیشکر و باقی مانده ضایعات کشاورزی تولید کند، جهت خرید کاغذ A4 (های تری) دوست دار محیط زسیت به صفحه فروشگاهی تین تجارت مراجعه کنید.